Πριν την αξιολόγηση του ίδιου του ατόμου (παιδί, ενήλικα, ηλικιωμένου), ο θεραπευτής ζητάει πληροφορίες από την οικογένεια, οι οποίες θα βοηθήσουν σημαντικά στον τομέα της αξιολόγησης. Οι πληροφορίες αυτές καταγράφονται στο λεγόμενο ιστορικό.

Λήψη ιστορικού.

Το ιστορικό συνήθως λαμβάνεται από την οικογένεια του ατόμου που χρήζει βοήθειας. Προηγείται της αξιολόγησης και έχει στόχο τη συλλογή σημαντικών πληροφοριών σχετικά με το παρελθόν (πχ. διάρκεια κύησης, υγεία παιδιού, στάδια εξέλιξης βάδισης, πρώτες λέξεις κτλ.) αλλά και σχετικά με το παρόν (πχ. με ποιο τρόπο επικοινωνεί, τι κατανοεί, πως σιτίζεται, ποια τα επίπεδα ακοής κτλ). Τέτοιου είδους πληροφορίες μπορεί να παίξουν σημαντικό ρόλο στην κατανόηση των δυσκολιών, οδηγώντας σε μία πληρέστερη αξιολόγηση της κατάστασης από μεριάς θεραπευτή.

Μετά τη λήψη του ιστορικού, ο θεραπευτής προχωρά στην αξιολόγηση του ίδιου του ατόμου, η οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί με δύο τρόπους:

Α. Επίσημες δοκιμασίες αξιολόγησης (τεστ).

Τα τεστ μπορούν να μας δώσουν μετρήσιμα δεδομένα σχετικά με το επίπεδο στο οποίο βρίσκεται ένα άτομο σε κάποιο γλωσσικό τομέα (πχ. λεξιλόγιο, γραμματική κτλ.) Είναι πολύ σημαντικά στον τομέα της αξιολόγησης αλλά θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στο τρόπο και στο χρόνο χορήγησης τους . Ιδιαιτέρως σε ότι αφορά τα παιδιά,  η συνεργασία τους στα τεστ δεν είναι πάντα εύκολη κατά την πρώτη τους επίσκεψη για ποικίλους λόγους (πχ. ανασφάλεια, έλλειψη εμπιστοσύνη, έλλειψη κινήτρου, άγχος για το τι θα πουν οι γονείς, συμπεριφορικές δυσκολίες, αδυναμία συγκέντρωσης της προσοχής κτλ).

Β. Παρατήρηση

Η παρατήρηση είναι ένας άλλος τρόπος αξιολόγησης του ατόμου (παιδί, ενήλικα, ηλικιωμένου). Μπορεί τα δεδομένα που συλλέγονται να μην είναι μετρήσιμα, ωστόσο μπορεί να είναι ισχυρά σε ποσότητα και ποιότητα καθώς το άτομο «εξετάζεται» με ένα περισσότερο φυσικό τρόπο σε αντίθεση με τα τεστ. Η παρατήρηση μπορεί να συμβεί μέσω πχ.  ελεύθερου παιχνιδιού,  διαλόγου κτλ., δίνοντας μας σφαιρικές και περισσότερο ρεαλιστικές πληροφορίες, όχι μόνο για τη γλώσσα αλλά και για τυχόν άλλους προβληματικούς τομείς (πχ. έλλειψη συγκέντρωσης, υπερκινητικότητα, κακή στάση σώματος, αντιληπτικές δυσκολίες, προβλήματα συμπεριφοράς κτλ).

Οι δύο τρόποι αξιολόγησης είναι προτιμότερο να συνδυάζονται, ώστε να υπάρχει πληρέστερη εικόνα σχετικά με τις δυσκολίες αλλά και τις δυνατότητες ενός ατόμου.

Πηγή: λαλώ     Σιτσάνη Μαλαματένια,  Λογοθεραπεύτρια MSc, Ndt Bobath